Evlilik Suç Oranlarını Azaltır Mı?

Evliliğin suç üzerindeki etkilerini inceleyen bu çalışma, “evlilik etkisi” kavramını yaşam boyu kriminoloji perspektifiyle değerlendiriyor. Torbjørn Skardhamar, Jukka Savolainen, Kjersti N. Aase ve Torkild H. Lyngstad tarafından yürütülen bu araştırma, evliliğin bireylerin suç davranışlarını nasıl etkilediğine dair kapsamlı bir analiz sunuyor. Makale, evlilik ile suç arasındaki ilişkiyi ele alırken ilişki kalitesi gibi faktörlerin etkilerini de detaylı bir şekilde inceliyor. Bu kapsamlı inceleme, evliliğin suçtan uzaklaşmada (desistance) önemli bir dönüm noktası olup olmadığını tartışmakla kalmayıp bu ilişkinin nedenselliğini de eleştirel bir bakış açısıyla sorguluyor. Çalışma, evlilik etkisinin mekanizmalarını (bağlanma, rutin aktiviteler, sosyal kontrol gibi) detaylandırarak evliliğin suç oranlarındaki azalmaya katkıda bulunup bulunmadığını ortaya koymaya çalışıyor. Ayrıca, mevcut metodolojilerin ve nedensellik iddialarının sınırlarını tartışarak literatüre eleştirel bir katkı sunuyor. Bu makale, evlilik ve suç arasındaki ilişkiye ilgi duyan sosyal bilimciler, politika yapıcılar ve kriminoloji uzmanları için önemli bir kaynak niteliği taşıyor. Aynı zamanda, yaşam boyu kriminolojideki teorik tartışmalara ve uzunlamasına araştırma yöntemlerine dair derinlemesine bir bakış sağlıyor.

AMAÇ

Bu makalenin amacı, evliliğin bireylerin suçtan uzaklaşma süreçleri üzerindeki etkisini değerlendirmek ve bu ilişkinin nedensel olup olmadığını kapsamlı bir şekilde sorgulamaktır. Araştırma, evlilik etkisinin mekanizmalarını ve ilişki kalitesinin bu süreçteki rolünü detaylı bir şekilde analiz ederek mevcut literatüre eleştirel bir katkı sunmayı hedeflemektedir.

YÖNTEM

Metodoloji: Çalışma, evliliğin suç oranları üzerindeki etkisini anlamak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma, uzunlamasına veri analizi ve literatür taraması üzerine kuruludur. Çalışmada, evlilik ve suç arasındaki ilişkiyi etkileyen sosyal bağlanma, rutin faaliyetler ve bireysel değişim gibi faktörlerin etkileşimini açıklamaya yönelik teorik bir çerçeve geliştirilmiştir. Ayrıca, suçluluğun azalmasında evliliğin nedensel etkisini anlamak için metodolojik standartlara uygun bir analiz yapılmıştır.

Çalışma Grubu: Araştırma, 1990-2014 yılları arasında yayınlanan ve evlilik, romantik ilişkiler ile suç arasındaki ilişkileri inceleyen 58 çalışmayı kapsamaktadır. Bu çalışmalar, farklı ülkelerden ve veri kaynaklarından elde edilen örneklemleri içermektedir. Çalışmada, evlilik ve suç ilişkisini incelemek için bireysel seviyedeki veriler kullanılmıştır.

Veri Toplama: Literatürden derlenen çalışmalar, resmi suç kayıtları, öz-bildirimler ve farklı metodolojik yaklaşımlar ile oluşturulmuş verileri içermektedir. Araştırma, mevcut çalışmaların bulgularını bir araya getirerek evliliğin suçluluk üzerindeki etkilerini değerlendirmiştir.

Veri Analizi: Araştırma, evlilik ile suç arasındaki nedensel ilişkiyi incelemek amacıyla çeşitli istatistiksel yöntemler kullanmıştır. Analizler, evliliğin suç oranları üzerindeki etkisini incelemiş ve bu ilişkinin bağlanma, rutin faaliyet değişimi ve sosyal kontrol mekanizmaları gibi aracılar yoluyla gerçekleştiğini göstermiştir. Araştırma, aynı zamanda bu mekanizmaların evlilik kalitesine bağlı olarak nasıl değişebileceğini de tartışmıştır.

TEMEL BULGULAR

Araştırmacıların bulgularına göre, evliliğin suç oranlarını azaltıp azaltmadığı, yaşam seyri kriminolojisinin en çok tartışılan konularından biridir. Evliliğin suçtan uzaklaşmayı teşvik ettiği yönünde bir genel kanı bulunmakla birlikte bu ilişkinin nedensel mi yoksa başka değişkenlerden mi kaynaklandığı konusunda kesin bir sonuca ulaşılamamıştır. Araştırmanın temel bulguları şu başlıklar altında tasnif edilebilir:

• Evlilik ve Suçtan Uzaklaşma: 58 çalışmanın çoğu, evlilik ile suç işleme oranları arasında negatif bir ilişki olduğunu ortaya koymaktadır. Bu bulgu, özellikle erkekler için daha tutarlıdır. Ancak ilişki kalitesine (örneğin duygusal bağın gücü) odaklanan çalışmalar, daha güçlü sonuçlar elde etmiştir. Bununla birlikte bazı çalışmalar, suçtan uzaklaşmanın evlilikten önce gerçekleştiğini göstererek, evliliğin suç oranlarını doğrudan düşüren bir sebep olmaktan çok bir sonuç olabileceğini ileri sürmektedir.

• Nedensellik Sorunları ve Sosyal Seçilim: Evliliğin suç oranlarını azaltma üzerindeki etkisinin nedensel olduğu iddiası, seçim etkileri ve zaman sıralaması gibi unsurlarla sınırlanmaktadır. Örneğin, evlilik öncesinde suç oranlarını düşüren bireylerin evlilik için daha uygun adaylar hâline gelmesi, bu ilişkinin nedensel olmadığını düşündürmektedir. Ayrıca, suç işleme ve evlilik arasındaki zaman sıralamasına dair kanıtlar karışıktır; bazı çalışmalar evliliğin suçtan uzaklaşmayı başlattığını belirtirken diğerleri bunun önceden başladığını göstermektedir.

• Teorik Yaklaşımlar:  Evliliğin suç üzerindeki etkisini açıklayan teorik mekanizmalar arasında şunlar öne çıkmaktadır.

• Duygusal Bağ: Partnerle güçlü bir bağ kurulması, bireylerin suçtan uzaklaşmasını destekleyen en önemli unsurlardan biridir.
• Günlük Rutinlerin Yeniden Yapılandırılması: Evlilik, bireylerin suç eğilimli sosyal çevrelerden uzaklaşıp daha aile odaklı bir çevrede zaman geçirmelerine neden olabilir.
• Eşin Sosyal Kontrolü: Evlilikte eşlerin birbirlerinin davranışlarını gözlemlemesi ve düzenlemesi, suçtan uzaklaşmayı teşvik edebilir.
• Kimlik Değişimi: Evlilik, bireylerin kendilerini daha sorumlu ve yasa dışı davranışlardan uzak bir aile bireyi olarak görmelerine katkı sağlayabilir.

• Değişen Sosyal Normlar ve Evliliğin Yeni Anlamı: Modern toplumlarda evlilik, geçmişte olduğu gibi mutlaka bağlılık odaklı ve yüksek kaliteli bir ilişki anlamına gelmeyebilir. Bu durum, evlilik ile suç işleme arasındaki ilişkinin incelenmesini daha karmaşık hâle getirmektedir. Özellikle duygusal bağın olmadığı veya ekonomik fayda için yapılan evliliklerin suç üzerindeki etkisi daha sınırlı olabilir.

• Araştırma Eksiklikleri ve Gelecek Yönelimler: Araştırmalar, özellikle nedensellik ilişkisini ortaya koymak için daha ileri metodolojik standartlara ihtiyaç olduğunu vurgulamaktadır. Çoğu çalışma, evlilik ile suçtan uzaklaşma arasındaki ilişkiyi anlamak için yeterince güçlü yöntemler sunmamaktadır. Ayrıca, evlilik kalitesi, sosyal seçilim ve zaman sıralamasını dikkate alan araştırmaların eksikliği dikkat çekmektedir. Gelecekteki çalışmaların, evliliğin suçtan uzaklaşmayı destekleyip desteklemediğini ve bunu hangi mekanizmalarla gerçekleştirdiğini daha net bir şekilde incelemesi gerekmektedir.

SONUÇ

Bu çalışmanın sonuçları, evliliğin bireylerin suçtan uzaklaşma süreçlerinde karmaşık bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Araştırmada, evliliğin suç oranlarını azaltıcı etkisinin, özellikle yüksek kaliteli romantik ilişkilerde daha belirgin olduğu belirtilmiştir. Ancak, bu etkiyi açıklayan mekanizmalar ve evliliğin suçtan uzaklaşmaya neden olup olmadığı konusunda mevcut literatür, karışık ve yetersiz bir tablo çizmektedir. Evlilik, bireylerin sosyal bağlarını güçlendirerek ve suç eğilimli arkadaş çevresinden uzaklaşmalarını sağlayarak suç davranışını azaltabilir. Ancak, araştırmaların bir kısmı, suçtan uzaklaşmanın evlilikten önce gerçekleştiğini ve bu nedenle evliliğin yalnızca bir “belirteç” olabileceğini göstermektedir. Ayrıca, düşük kaliteli veya yalnızca ekonomik nedenlerle yapılan evliliklerin suçtan uzaklaşmaya etkisinin sınırlı olduğu vurgulanmıştır. Bu bağlamda, çalışmada, evlilik ile suçtan uzaklaşma arasındaki ilişkinin neden-sonuç ilişkisini netleştirmek için daha ileri metodolojik yaklaşımların gerektiği ifade edilmektedir. Araştırma, evliliğin bireylerin yaşam biçimlerini yeniden yapılandırma ve uzun vadeli değişim sağlamada önemli bir rol oynayabileceğini, ancak bunun tüm bireyler ve bağlamlar için geçerli olmadığını vurgulamaktadır. Bu nedenle, gelecekteki çalışmaların, evliliğin suç davranışını nasıl ve ne ölçüde etkilediğini daha derinlemesine incelemesi gerektiği önerilmektedir.

KAYNAK: Skardhamar, T., Savolainen, J., Aase, K. N., & Lyngstad, T. H. (2015). Does marriage reduce crime? Crime and Justice, 44(1), 385–466. https://doi.org/10.1086/681557