Çin Geleneksel Sınav Kültürünü Değiştirmeye Çalışıyor
Resmi eğitim geleneğiyle dünyanın en eski ülkelerinden biri olan Çin, öğrencilerin hayatını şekillendiren üniversite giriş sınavı Gaokao üzerinden yoğun eleştiriler alıyor.
Çin’de 9 yıllık temel eğitim zorunlu ve tamamlanma oranı yüzde 95’in üzerinde. Ortaöğretimde ise okullaşma oranı yüzde 91’e ulaşıyor. 2024’te 13,4 milyondan fazla öğrencinin girdiği Gaokao, üç zorunlu ders ve üç seçmeli dersten oluşuyor. Ancak sınavın tek başına kariyer belirlemesi, ezbere dayalı yapısı ve yıllık 120 milyar doları aşan özel ders harcamaları, sosyoekonomik eşitsizlikleri artırıyor.
Bu nedenle hükümet iki önemli reform başlattı. İlki, öğrencilere zorunlu derslerin yanı sıra daha esnek seçim imkânı tanıyan yeni sınav modeli. İkincisi ise “iki temel + bir referans” adıyla, üniversite kabulünde sadece Gaokao değil, lise boyunca alınan ders başarıları ile etik, sanatsal ve fiziksel gelişimin de dikkate alınmasını öngörüyor. Ayrıca Devlet Konseyi, öğrencilerin günde iki saat spor yapmasını zorunlu kılan ve özel dersleri sınırlayan iki aşamalı bir plan açıkladı. Amaç, öğrencilerin yaratıcılığını artırmak ve eğitimde fırsat eşitliğini güçlendirmek. Ancak uzmanlara göre köklü sınav kültürünü değiştirmek kısa vadede kolay olmayacak.