Erken Çocukluk Eğitimi ve Bakımı Programı’nın Okul Başarıları Üzerindeki Uzun Dönem Etkileri: Orta Çocukluk Dönemi İncelemesi

Bu makale, Norveç’te uygulanan Erken Çocukluk Eğitimi ve Bakımı (ECEC) Programı’nın, orta çocukluk dönemindeki (yaklaşık 10 yaş) çocukların akademik başarıları üzerindeki etkilerini incelemektedir. ECEC, Norveç’te 1-2 yaşındaki çocuklara sunulan bir erken çocukluk eğitimi programıdır ve çocukların bilişsel, dil gelişimi ve sosyal-duygusal becerilerinin desteklenmesine odaklanmaktadır. Programda çocukların erken yaşlardan itibaren sınıf içi öğrenmeye hazırlanması için yapılandırılmış oyunlar, dil becerilerini geliştiren etkinlikler, grup çalışmaları ve sosyal becerilerin geliştirilmesi için çeşitli aktiviteler bulunmaktadır. Ayrıca, çocukların motor becerilerini geliştirmek için fiziksel aktiviteler ve sanat, müzik gibi alanlarda yaratıcı etkinlikler de programın bir parçasıdır.

ECEC’nin temel amacı, tüm çocuklara eşit eğitim fırsatları sunarak sosyal ve akademik eşitsizlikleri azaltmak ve çocukların ilerleyen eğitim yıllarına güçlü bir başlangıç yapmalarını sağlamaktır. Bu çalışmada, programın uzun vadeli etkilerinin değerlendirilmesi ve özellikle düşük sosyoekonomik statüye sahip çocukların başarısı üzerindeki etkisi incelenmiştir.

Amaç

Araştırmanın amacı, Norveç’te 1-2 yaş grubundaki çocuklara sunulan evrensel ECEC Programı’nın, orta çocukluk döneminde (10 yaş civarı) matematik ve okuma başarılarına olan etkisini değerlendirmektir. Aynı zamanda, ebeveynlerin eğitim düzeyine ve gelir seviyesine bağlı olarak programın etkilerinde farklılıklar olup olmadığı araştırılmaktadır.

Yöntem

• Araştırma Tasarımı: Sabit etkiler regresyonu ve enstrümantal değişken (IV) regresyonu kullanılmıştır.
• Veri Seti: Norveç’te geniş çaplı bir kohort çalışması olan MoBa verileri ile ulusal başarı test sonuçları birleştirilmiştir. Araştırma, 102.352 çocuk ve onların ebeveynlerinden elde edilen veriler üzerine yapılmıştır.
• Değişkenler: Çocukların ECEC Programı’na katılım durumu, ebeveynlerin eğitim ve gelir düzeyleri, çocukların 5. sınıfta matematik ve okuma testlerindeki başarıları temel analiz değişkenleridir.
• Veri Analizi:
• Sabit Etkiler Regresyonu: Çocukların ECEC Programı’na katılımının genel başarıya olan etkilerini hesaplamak için kullanılmıştır.
• Enstrümantal Değişken Analizi: ECEC Programı’nın genişletilmesiyle başarıda görülen farklılıkları incelemek için kullanılmıştır.

Temel Bulgular

• ECEC Programı’nın Genel Etkisi
• Sabit etkiler analizine göre, ECEC Programı’na katılan ve özellikle düşük sosyoekonomik statüdeki ailelerden gelen çocuklar matematik ve okuma başarılarında belirgin bir gelişme kaydetmiştir. 
• Sosyoekonomik Farklılıklar
• Düşük eğitim düzeyine sahip ailelerin çocuklarında programın etkisi daha belirgin olmuştur. Bu çocuklar matematik testlerinde %6,6, okuma testlerinde ise %5,7 oranında daha yüksek puanlar elde etmiştir.
• Enstrümantal Değişken Analizi Sonuçları
• Bu analiz, özellikle ebeveyn geliri düşük çocuklar için programın etkisinin daha büyük olduğunu göstermektedir. ECEC katılımı, bu çocukların matematik başarılarında %44,1 oranında bir iyileşme sağlamıştır.
• Programın Eşitsizlikleri Azaltma Potansiyeli
• Programın, eğitim düzeyi düşük ebeveynlere sahip çocuklar için eğitim eşitsizliklerini, farklı ebeveyn gruplarında %10 ile %50 oranında azalttığı gözlemlenmiştir. Bu da programın, düşük gelirli ailelerden gelen çocuklar üzerinde uzun vadede olumlu etkiler yarattığını göstermektedir.

Sonuç

Araştırmada kullanılan istatistiksel yöntemler (Sabit Etkiler Regresyonu ve Enstrümantal Değişken Analizi) farklı tahminlerde bulunmuş olsalar da ortak paydada sonuçlar, evrensel ECEC Programı’nın çocukların akademik başarıları üzerinde uzun vadede güçlü ve olumlu etkiler yarattığını ortaya koymaktadır. Bu program hem matematik hem de okuma becerilerinde önemli gelişmeler sağlamış ve çocukların eğitim sistemine daha güçlü bir başlangıç yapmasına olanak tanımıştır.

Programın en önemli etkisi, düşük gelirli ve düşük eğitim düzeyine sahip ailelerden gelen çocukların performansını önemli ölçüde iyileştirmiş olmasıdır. Bu gruptaki çocuklar, ECEC Programı sayesinde orta çocukluk döneminde daha iyi akademik başarı elde etmiştir. Özellikle ebeveyn eğitimi düşük olan çocuklarda programın başarı farklarını önemli ölçüde azalttığı ve eğitimdeki fırsat eşitliğine katkı sağladığı vurgulanmaktadır.

Gelecek araştırmalarda, bu tür evrensel programların uzun vadede diğer bilişsel ve sosyal sonuçlara olan etkileri ve farklı sosyoekonomik gruplar üzerindeki farklılıkları daha derinlemesine incelenebilir. Ayrıca programın farklı ülkelerdeki uygulamaları ve uzun vadeli etkileri karşılaştırılabilir, bu da evrensel erken çocukluk eğitimi programlarının daha iyi tasarlanmasına katkı sağlayabilir.

Kaynak: Zachrisson, H. D., Dearing, E., Borgen, N. T., Sandsør, A. M. J., & Karoly, L. A. (2024). Universal early childhood education and care for toddlers and achievement outcomes in middle childhood. Journal of Research on Educational Effectiveness, 17(2), 259-287. https://doi.org/10.1080/19345747.2023.2187325