Öğretmenler için Okula Dönüş Seçkisi 

Bir öğretmen neden okumalı, izlemeli, dinlemeli? Çünkü eğitim yalnızca bilgiyi aktarmak değil, aynı zamanda öğrencilerin düşünme biçimlerini şekillendirmek ve onlara dünyayı farklı açılardan görebilme yetisi kazandırmaktır. Bunun yolu da öğretmenin kendi zihinsel ufkunu sürekli beslemesinden geçer. Düşünme becerileri; sorgulama, analiz etme, farklı perspektifleri değerlendirme ve yaratıcı çözümler üretebilme gibi yetkinlikleri kapsar. Bu beceriler, tek yönlü bilgi akışıyla değil; güçlü metinler okumak, derinlikli filmler izlemek, ufuk açıcı konuşmalar ve tartışmalar dinlemekle gelişir. Büyük düşünürlerin eserleri, usta hikâye anlatıcılarının filmleri ve ilham verici konuşmalar, öğretmenin hem kendi entelektüel gelişimini hem de öğrencilerine aktaracağı zihinsel zenginliği güçlendirir. Elinizdeki kitap, film ve podcast önerileri listesi, işte tam da bu zihinsel yolculuğu beslemek için hazırlandı.

İzleme Önerileri

The Confession

9 yaşlarında iki yakın arkadaş olan Sam ve Jacob, Katolik okulundaki bir din dersinin ardından günah ve günah çıkarma üzerine kendi aralarında bir diyalog geliştirirler. Sam, şimdiye kadar hiç günah işlememiş bir çocuktur. Jacob, bu konuda ona yardım etmeye karar verir. Hayatlarını değiştirecek bir oyunun sonunda hayal edemeyecekleri bir durum yaşarlar. İnsanın günahla ilişkisi ve çok katmanlı yapısını iki çocuk üzerinden 25 dakikaya sığdıran bu kısa film, öğretmenler açısından etik ikilemleri tartışma zeminini kuvvetlendirmek için anahtar işlevi görebilir.

Filmde, iki çocuğun yaptıkları eylemin hayatlarını, bir parçası oldukları toplumu ve birbirleri arasındaki iletişimi nasıl etkilediğine şahitlik ederken teorik tartışmaların ötesindeki hakikat vurgusunu çarpıcı bir şekilde seyrederiz. Ahlak meselelerinin, tamamen bilişsel ve mantıksal bir faaliyet gibi ele alınmasının davranış değişikliği açısından yeterli olmadığını görürüz. Öte yandan “doğruluk”, “iyilik”, “adalet” gibi soyut etik kavramların doğrudan tartışmaya açılması da tek başına bir çözüm sunmaz.

Sevgili Öğretmenler, 

Salt bilişsel yaklaşımların davranış değişikliğindeki etkisinin yetersizliği hepimizce malum. Duygu, davranış ve doğuştan getirilen birtakım karakter özelliklerini de kapsayan yeni bir model inşa etmek sizin elinizde!
Felsefe, din kültürü ve ahlak bilgisi, rehberlik gibi derslerde geliştirilecek materyallerle bilmek ve yapmak arasındaki bağ çok daha hızlı kurulacaktır. Enstitü Sosyal çatısı altında yer alan Okul Gelişim Programı da bu ilişkiyi derinleştirmek için çalışıyor. The Confession’ı bu bağlamdaki ilk izleme önerisi olarak sizlerle paylaşıyoruz. İyi seyirler!

İzleme Listesi

1. The Confession
2. Gidecek Yeri Yok (No Other Land)
3. Arrival
4. Pi’nin Yaşamı
5. Canım Öğretmenim (Monsieur Lazhar)
6. Kendinden 91 cm Uzakta (Skhizien)
7. Dersu Uzala
8. Inside Out
9. Kung Fu Panda
10. Nebraska
11. Adolescence
12. Human Nature
13. Arkadaşımın Evi Nerede? 
14. Kız Kardeşim Mommo
15. Aydede
16. Ayna  

Okuma Önerileri

Yılların izi Mahir İz

Hatırat okumak, hafızayla kurulan bağı geçmiş tecrübeler üzerinden kuvvetlendiren kurucu bir faaliyettir.

Bazen dilsel bazen tarihsel bazen de kültürel dönemeçlerdeki kapalı alanları berraklaştıran, yazarının perspektifinden döneme ışık tutan yeni bir okumanın imkânını sunan otobiyografi literatürüdür. Bu türün öne çıkan simalarından biri Osmanlı son Cumhuriyet ilk dönem münevverlerinden olan Mahir İz (1895-1974) hocadır.

Sevgili Öğretmenler,

Hepimiz öğrencilerimizde güzel izler bırakmak isteriz…

Mahir İz’in hatıratı yalnız onun hikâyesini anlatmaz. İçinde bulunduğu devasa örüntüde başkaca insanlara açılan kapıları da görürsünüz: Eserinde “Muallim Arkadaşlarım” başlığı altında ilk görev yeri olan Ankara Sultanîsi’ndeki öğretmenlerin küçük portrelerine yer verir. Bu portrelerin en önemli hususiyeti, Mahir İz’in öğretmenleri güzel ahlâklarıyla yâd etmesidir.

Yeni eğitim-öğretim yılı başlarken sizlere, öğretmenlik nosyonuyla örnek bir ismin, Mahir İz hocanın hatıratını önermek isteriz.

Muallim Mahir İz ismi ve soy isminin hakkını öğretmenlik mesleğini icrası ve öğrencilere tesiri noktasında daima yaşatacaktır…

Bizlere de onun öğretmenliğinden bir pay düşmesi dileğiyle…

Kitap Öneri Listesi

1. Mahir İz, Yılların İzi
2. Edwin A. Abbott, Düzülke
3. Abdulrazak Gurnah, Cennet
4. Cengiz Aytmatov, Beyaz Gemi
5. Paulo Coelho, Akan Nehir Gibi
6. David Eagleman, Beyin Senin Hikayen
7. Jean M. Twenge, Altı Neslin Portresi
8. Teoman Duralı, Öyle Bir Geçer ki Zaman
9. Hilmi Ziya Ülken, Türk Tefekkürü Tarihi
10. Leo Lionni, Pezzettino
11. James Norbury, Büyük Panda Küçük Ejderha
12. Frederick Starr, Kayıp Aydınlanma
13. Feridun Oral, Farklı Ama Aynı
14. Yahya Kemal, Siyasi ve Edebi Portreler
15. Adil Erdem Beyazıt, Sana, Bana, Vatanıma, Ülkemin İnsanlarına Dair

Dinleme Önerileri

Türkiye'nin Benliği

Aynı anda pek çok işi yapabilme becerisi gelişmiş olan öğretmenlerimize dinlenirken, yürürken, ev işlerini yaparken dinleyebilecekleri dolu dolu içeriklere sahip bir dinleme listesi ile geldik!

Önerilerimizden ilki, Enstitü Sosyal Podcest’te yer alan Türkiye’nin Benliği serisinin 3. Podcast’i. Halil Berktay hocadan bir Mehmet Fuat Köprülü anlatısı olan bu podcastte “the West and the rest”ten “cancel culture”a, insanlığın bilgi birikimine saygı duymaktan, ilim insanlarının sosyal portrelerini dikkate almaya, Osmanlı tarihçiliği ve metodolojisinden, oryantalist çalışmaların müfredat içeriğine kadar pek çok meseleyi dinleme imkânına sahip olacaksınız. Berktay Hoca kimi zaman Butler Yeats’ten bir şiir okuyacak kimi zamansa bir kitap önerecek. Bu keyifli muhabbete ortak olmak istemez misiniz?

İyi dinle/n/meler!
 

Dinleme Listesi

1. Enstitü Sosyal Podcest
2. Teoman Duralı ile Felsefe Söyleşileri
3. Mehmet Dinç ile Bize Yakışan
4. İhmal Edilebilir Nasihatler
5. Yapay Zeka Atlası
6. Eğitimde Bir Adım Ötesi
7. Knowledge for Teachers
8. Çağdaş Meddah