Araştırmacı Gelişim Programı kapsamında 8 oturumdan oluşan Okuma Atölyeleri, alanında uzman akademisyenlerin moderatörlüğünde, farklı disiplinlerden gelen katılımcıların katkıları ile tamamlandı.

Atölyeler Sömürgecilik, Dilbilimi, Kentleşme, Eğitim ve İbn Haldun temalarında gerçekleştirildi; belirlenen konularda ilgili kitap ve makalelerin analitik yöntemlerle incelenmesi ve tartışılması ile yürütüldü.

Sömürgecilik Okumaları, Enstitümüz Toplum Araştırmaları Koordinatörü Dr. Selçuk Aydın tarafından yönetildi. Atölyede, sömürgecilik kavramı tarihsel, ekonomik, kültürel ve politik boyutlarıyla ele alındı. Batı’nın küresel yayılmacılığı ve bunun farklı toplumlar üzerindeki etkileri tartışıldı, sömürgecilik tarihinden günümüz dünyasına uzanan yapısal dönüşümler incelendi.  Program kapsamında Frantz Fanon, Edward Said, Immanuel Wallerstein ve Ernest Renan gibi önemli isimlerin eserleri incelendi ve bu eserler kapsamında sömürge ekonomisi, kültürel hegemonya, Batı merkezli tarih yazımı, sömürgeciliğin meşrulaştırılması ve günümüzdeki yansımaları konuları ele alındı.

Dilbilimi Okumaları, Enstitümüz araştırmacılarından Dr. Abdullah Uğur moderatörlüğünde yürütüldü. Atölye kapsamında 5 eser ele alındı. Şinasi Tekin’in İştikakçının Köşesi adlı eserinden seçilen makaleler incelendi ve herkesin anlayabileceği bir dille yazılan akademik içerik üzerine tartışmalar yürütüldü. Mehmet Kaplan’ın Kültür ve Dil kitabı üzerinden, dil ve kültür ilişkisi ele alınarak, bir dili öğrenmenin o kültüre hakim olmayı gerektirdiği görüşü değerlendirildi. Tore Janson’un Dillerin Tarihi kitabı kapsamında, dillerin ortaya çıkışı, yok oluşu ve coğrafi yayılımı üzerine analizler yapıldı. Guy Deutscher’in Dilin Aynası adlı eserinde, dillerin soyut nesneleri adlandırma biçimi ile kültürel faktörler arasındaki bağ irdelendi, özellikle renkler ve sayılar üzerinden dilin yapısına dair örnekler verildi. Steven Roger Fischer’in Dilin Tarihi adlı kitabı incelenerek, dil ve iletişim arasındaki farklar, hayvanların iletişim yöntemleri ve yazının kültürel gelişim üzerindeki etkisi tartışıldı.

Kentleşme Okumaları, Enstitü Sosyal araştırmacılarından Nursen Tekgöz moderatörlüğünde gerçekleştirildi. Kentleşme literatürünün disiplinler arası bir bakış açısıyla ele alındığı atölyede modernleşme, küreselleşme, mekânın üretimi, kentsel dönüşüm, yoksulluk ve insan odaklı kent tasarımı gibi konuların üzerinde duruldu. Modernizm ve Ulusun İnşası, Modern İstanbul’un Doğuşu, Nöbetleşe Yoksulluk, İnsan için Kentler, Ütopyayı Harekete Geçirmek ve Mekânın Üretimi gibi kent çalışmalarının temel eserleri incelendi. Sosyal bilimciler, şehir plancıları, hukukçular ve farklı disiplinlerden uzmanların katılımıyla gerçekleşen atölyede, kentsel politikaların sosyal yapıya etkisi, mekânın sınıfsal ve kültürel boyutları, küresel şehir kavramı ve sürdürülebilir kent modelleri öne çıkan tartışma başlıkları oldu.

Eğitim Okumaları, Enstitü Sosyal Genel Koordinatörü Dr. İpek Coşkun Armağan moderatörlüğünde yapıldı. Atölyede uluslararası sınav sistemleri, bu sistemlerin eğitim politikalarına olan etkileri değerlendirildi. Ülkelerin eğitim politikalarında yaşanan değişimler ele alındı. Enstitü Sosyal tarafından hazırlanmış olan “Dünyadan Araştırma Gündemi”nde yer alan makaleler doğrultusunda, öğretim metotları ve eğitimin toplumsal yapıya etkileri tartışıldı.

Son olarak, İbn Haldun Okumaları, Boğaziçi Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi Faruk Yaslıçimen yönetiminde gerçekleştirildi. Atölyede İbn Haldun’un biyografisi ile başlayarak, beşeri umran, bedevi ve hadari toplum yapıları, devlet yönetimi, hanedanlıklar, şehirleşme, ekonomi ve sanatlar gibi temel kavramlar ele alındı. Mukaddime’nin tarihsel bağlamı, metodolojisi ve sosyal bilimlere katkıları üzerine tartışmalar yürütüldü; modern dünyada İbn Haldun’un fikirlerinin geçerliliği üzerine değerlendirmelerde bulunuldu. Devlet, ekonomi, toplum yapıları ve eğitim gibi konular üzerine geliştirdiği teoriler, atölye süresince eleştirel bir perspektifle ele alındı; Mukaddime’nin günümüz sosyal bilimlerine sunduğu alternatif yaklaşımlar tartışıldı.

Derinlemesine okuma, analitik düşünme ve eleştirel tartışma süreçleriyle ilk dönemi tamamlanan arge Okuma Atölyeleri, sosyal bilimler alanında farklı konularda önümüzdeki dönemlerde de devam edecek.