Enstitü Sosyal, Dünyadan Yansımalar serisinin son etkinliğinde “Ticaret Savaşları ve Uluslararası Hukuk” konulu söyleşisiyle Pekin Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Asif H. Qureshi’yi ağırladı. Kamu hukuku ve uluslararası ekonomi hukuku alanında önemli araştırmaları bulunan ve Dünya Ticaret Örgütünün ihtilaf çözüm mekanizmalarındaki aktif rolüyle de tanınan Qureshi, konuşmasına, tarih boyunca ticaret savaşlarının, çatışmaların merkezinde yer aldığını vurgulayarak başladı. Ticaret savaşlarının ne olduğuna yönelik genelgeçer kabul edilen bir tanımın olmadığını ve bu kavramsal belirsizliklerin anlaşmazlıkların çözümünü de zorlaştırdığını ifade etti. 

Qureshi, tarihsel bir perspektif sunarak ticaret savaşlarının yeni bir olgu olmadığına; afyon savaşlarının yalnızca Britanya ile Çin arasındaki toprak anlaşmazlıklarından ileri gelmediğine, aynı zamanda ekonomik çıkar çatışmalarından kaynaklandığına dikkat çekti. Qureshi ticaretin, ekonomik kazanç ile sınırlı tutulamayacağını; gıda güvenliği, doğal kaynakların kullanımı, ithalat ve ihracat hakları ve finansal işlemler gibi konuların da toplumların kalkınma haklarını doğrudan etkileyen konular olarak ele alınmasının gerekliliğini ifade etti. 

Ticarette kullanılan para biriminin bir ülke için güç kaynağı olduğunu vurgulayan Qureshi, ABD doları ile yapılan ticaretin ABD’nin küresel ekonomik gücünü artırdığını, aynı zamanda yaptırım uygulanan ülkeler üzerinde ciddi etkiler yarattığını söyledi. İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının, ticari ve ekonomik hakların ihlal edilmesinin çarpıcı bir örneği olduğunu, Filistin topraklarının işgal edilerek doğal kaynaklarının sömürüldüğünü ve egemenlik haklarının ihlal edildiğini belirtti. Bu nedenle İsrail’in Filistin topraklarında sürdürdüğü işgal rejiminin, sadece bir soykırım girişimi olarak görülmemesi gerektiğini, aynı zamanda doğal kaynakların geri dönüşü olmayacak şekilde tahrip edilmesinin ekokırım niteliği taşıdığını da vurguladı.

Panelde, katılımcıların soruları ve katkılarıyla ticaret savaşlarının küresel boyutları ve bu savaşların insan hakları ve ulusların bağımsızlığı üzerindeki etkileri derinlemesine tartışıldı. Qureshi, özellikle Gazze gibi bölgelerdeki ekonomik hak ihlallerine karşı uluslararası toplumun daha güçlü bir duruş sergilemesinin önemine dikkat çekerek Dünya Ticaret Örgütünün bu tür sorunların çözümünde daha aktif bir rol üstlenmesi gerektiğini belirtti. 

Enstitü Sosyal, eğitim, toplum ve ekonomi alanlarında kronikleşmiş ve çözüm bekleyen konuların ele alınacağı, katılımcıların aktif katkılarıyla verimli tartışma ortamı sunacak etkinliklerine devam edecek.