Dünyadan:
Eğitim Gündemi

15 NİSAN - 25 NİSAN 2025

19 Nisan

Yapay Zekâ Yaratıcı Düşünmeyi Engelliyor Mu?

 

Yapay zekâ araçlarının günlük hayatımıza hızla yerleşmesi, insan zekâsı üzerindeki etkilerine dair ciddi tartışmaları da beraberinde getiriyor. Özellikle üretken yapay zekâ sistemleri, karmaşık düşünsel görevleri üstlenerek insanların bilişsel yüklerini hafifletiyor. Ancak Cornell Üniversitesinden psikolog Robert Sternberg’e göre asıl tehlike, bu sürecin zekâmızı tehdit etmesi değil bu etkinin çoktan başlamış olması.

Uzmanlara göre yapay zekâ bireysel olarak yaratıcılık gerektiren işlerde etkili olabilir, ancak bu genele yayıldığında üretkenliği azaltma azaltma riski taşıyor. Beynimiz bir problemi çözdüğünde ödül sistemiyle haz üretirken, bu süreçleri doğrudan yapay zekâya devrettiğimizde ödül sistemi mekanizmaları pasif hâle gelebiliyor. Bu da uzun vadede öğrenme isteğimizi ve keşfetme heyecanımızı zayıflatabiliyor.

Araştırmalar gösteriyor ki, eleştirel düşünme ve yaratıcılık ancak aktif zihinsel çabayla gelişebiliyor. Oysa yapay zekânın sunduğu hazır yanıtlar, bireyin sorgulama refleksini törpüleyerek öğrenme sürecini sekteye uğratabiliyor. Bu yüzden çocukların ve gençlerin sezgi, muhakeme ve düşünce üretme becerilerini erken yaşta kazanmaları her zamankinden daha önemli.

Bundan dolayı dikkat etmemiz gereken nokta, yapay zekânın bizim yerimize ne yapabileceği değil, bizim yapay zekâyla nasıl bir ilişki kuracağımızdır. Özgün kalabilmek, eleştirel bakış açısını koruyabilmek ve yapay zekâyla bilinçli bir denge kurabilmek, artık bir tercih değil zorunluluk.

Kaynak için tıklayın

İki Nokta

Kitap tanıtımı, biyografi, araştırma raporu, değerlendirme ve inceleme yayınları ile bölgesel veya küresel ölçeklerde güncel ya da yapısal sorunlar.